İkinci el konutta ‘köpük’ sönüyor
Duygu Erdoğan – Yeni inşaat maliyetleriyle yapılmadığı halde birinci el konutlar kadar artış görülen ikinci el piyasasında fiyat köpüğü sönmeye devam ediyor. ‘İhtiyaçtan satılık’ pazarlığı ile yılın ilk üç ayında yüzde 15 düşen fiyatlar, nisan itibarıyla yüzde 30 seviyesinde gevşedi. Konut satışlarındaki düşüş de martta, bu sayede önceki aylara göre sınırlı kaldı.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre mart ayında konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0.1 azalarak 105 bin 394 olarak gerçekleşmişti. Sahibinden.com, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırlanan “sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” mart raporuna göre ise ülke genelinde konutta reel (enflasyondan arındırılmış) satış fiyatlarının yıllık yüzde 14.1 düştüğü belirlenmişti.
İKİNCİ YARI HAREKET SİNYALİ
Yılbaşından bu yana konut fiyatlarında yaşanan gevşemenin devam ettiğini belirten Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Esnaf Odası Başkanı Hakan Akçam, ikinci el konut fiyatlarının yaklaşık yüzde 30 düştüğünü dile getirdi. Bu fiyat düşüşünün satışlarda etkisini gösterdiğini anlatan Akçam, “Türkiye genelinde şubat ayında 93 bin 902 konut satılmışken, mart ayında 105 bin 394 konut satışı gerçekleşti” diye konuştu. Enflasyondaki olası düşüşlerin de burada ilerleyen dönemde etken olacağını kaydeden Akçam, özellikle yılın ikinci yarısında konut satışında yeni bir hareket beklentisinde olduklarını ifade etti.
İLANLAR ‘ACİL SATILIK’
Konut satışlarının yılın başından bu yana durağan seyretmesi, satılık ilanlarında ‘ihtiyaçtan satılık’ ve ‘acil satılık’ ibaresinin de artmasına neden oldu. Konutu nakde çevirmek isteyenler pazarlık payını artırarak, indirim oranını yükseltti. İstanbul’da ilçe, semt bazlı düşen fiyatlar birbirini tetikledi, aynı bölgede yüzde 15 ile 30 arasında değişen indirimli fiyatlar ortaya çıktı. Fiyatta gerileme ortalama yüzde 15 seviyesi ile en fazla İstanbul’da yaşanırken, İzmir’de ortalama yüzde 10, Ankara’da ise ortalama yüzde 5’in üzerinde fiyat gerilemesi görülüyor.
1 MİLYON LİRALIK KREDİ KARŞILIĞI 4 MİLYON LİRALIK ÖDEME GEREKİYOR
Konut kredisi faiz oranları, özellikle ihtiyaç için konut alımı yapmak isteyenlerin önündeki hem en büyük avantaj, hem de en büyük engel oluyor. Düşük faiz oranlı konut kampanyalarının bitmesi ardından hızla yükselen oranlar şu anda alıcı için en büyük engel olarak gösteriliyor. Buna göre en düşük konut kredisi faiz oranı yüzde 3.05 ile yüzde 3.15 arasında bulunuyor. Bu oranlarla çekilen 1 milyon liralık konut kredisinin geri ödemesi 3 milyon 800 bini aşarken 10 yıl vadede aylık taksit ödemesi ise 32 bin lira seviyesinde bulunuyor. Ortalama olarak yüzde 3.70 seviyesinden çekilecek 1 milyon liralık konut kredisinde ise toplam geri ödeme 4.5 milyon lirayı, aylık taksit de 37 bin lirayı aşıyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da konut kredilerindeki limitleri ve alım amacına göre düzenlemeler yapmıştı. Buna göre, ikinci ve daha fazla evini alacaklar evin değerinin yüzde 22.5’ine kadar kredi kullanılabiliyor. İlk ev için ise konut değerinin yüzde 90’ı kadar kredi talebinde bulunmak mümkün.
Ayrıca, 1 milyon ile 2 milyon lira arasındaki ikinci el konutlarda azami kredi tutarları enerji sınıfına göre yüzde 60-70 arasında değişiyor.